Το μανταλάκι, ως κατοχυρωμένη πατέντα, πρωτοεμφανίστηκε  το 1832 στο Σάλεμ, από τον Samuel Pryor. Ωστόσο, αυτό που μοιάζει με το μανταλάκι που χρησιμοποιούμε σήμερα, εφευρέθηκε από τον Davis Μ. Smith το 1853, ενώ αρκετά χρόνια αργότερα, το 1887, βελτιώθηκε από τον Solon E. Moore. Σήμερα υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη, ποιότητες και μορφές, με επικρατέστερη, αυτή των 2 τεμαχίων που ενώνονται με ένα μεταλλικό ελατήριο.

Μανταλάκια υπάρχουν ξύλινα (από οξιά, ακακία, μπαμπού κ.ά.), πλαστικά, σιλικόνης ή μεταλλικά (με επένδυση ή ανοξείδωτα).

Με σιλικόνη

Πλαστικά

Ξύλινα

Μεταλλικά με επένδυση

Ανοξείδωτα

Υπάρχουν, επίσης τα storm pegs (μανταλάκια θυέλλης) για σίγουρο κράτημα σε περίπτωση κακοκαιρίας, τα οποία συνήθως είναι ενός μονοκόμματου τεμαχίου με μια βαθιά εγκοπή.

            Storm pegs                 

Στην καθημερινότητα, το μανταλάκι είναι ένα φθηνό αναλώσιμο και ελάχιστοι δίνουν σημασία στην επιλογή, την αγορά ή τη συντήρησή του. Τα περισσότερα μανταλάκια που χρησιμοποιούνται ευρέως, είναι από ευτελή πλαστικά και σε συνδυασμό με την παραμέλησή τους, καταλήγουν σπασμένα στο έδαφος, συχνά μαζί με το άτυχο ρούχο.

Ποια είναι, όμως, η καλύτερη επιλογή και ποια τα κριτήρια επιλογής; Πως τα συντηρούμε;

Πρώτα απ’ όλα, να δούμε τι είναι αυτό που ζητάμε από ένα μανταλάκι!

Θέλουμε να είναι:

• Σταθερό, με εύκολη επαναφορά (όταν υπάρχει)
• Ανθεκτικό
• Εύκολο στο καθάρισμα
• Προσιτό
• Φιλικό στο περιβάλλον σε όλα τα στάδια (από την παραγωγή του μέχρι την ημέρα που θα το πετάξουμε …αν το πετάξουμε!) και γιατί όχι
• Καλαίσθητο (οι λεπτομέρειες κάνουν τη διαφορά)

Δε θέλουμε να:

• Είναι χαλαρό
• Αφήνει σημάδια πίεσης
• Λερώνει τα ρούχα

Η επιλογή, πάντα, καθορίζεται από τις προσωπικές μας προτιμήσεις και ανάγκες, αρκεί να λάβουμε υπόψη ότι:

• Από οποιοδήποτε υλικό κι αν έχουν κατασκευαστεί, τα μανταλάκια ΔΕΝ τα αφήνουμε ποτέ στο σύρμα, ή εκτεθειμένα στις καιρικές συνθήκες ή και τα δυο ταυτόχρονα.
• Χρησιμοποιούμε κλειστό κουτί (ή ο,τι άλλο) για την αποθήκευσή τους, χωρίς τρύπες ή ανοίγματα και ποτέ σε χώρους με ακραίες θερμοκρασίες ή/και υγρασία.
• 1-2 φορές το χρόνο, τα πλένουμε και τα σκουπίζουμε σχολαστικά.

Μανταλάκια από;

Ξύλο

Τα ξύλινα μανταλάκια απαιτούν πολύτιμη πρώτη ύλη. Ακόμη κι αν έχουν κάποια ιδιαίτερη επεξεργασία, είναι ευαίσθητα στην υγρασία και το νερό. Επειδή είναι απορροφητικά, αφήνουν σημάδια ή λεκέδες με το πέρασμα του χρόνου. Τα μπαμπού, αν και σαφώς υπερτερούν  των υπόλοιπων ξύλινων, προέρχονται από μακρινές χώρες. Ωστόσο, είναι μια καλή επιλογή, αν ζούμε σε περιοχή όπου καλλιεργείται μπαμπού.

Σημ. Με τα ξύλινα μανταλάκια μπορούμε να κάνουμε υπέροχες δημιουργίες, χρηστικές, εκπαιδευτικές κατασκευές  και παιχνίδια. Ενδεικτικά:

Σιλικόνη

Οι  σιλικόνες είναι συνθετικά πολυμερή, με εξαιρετικά ευρύ πεδίο εφαρμογών. Θερμοάντοχες, με αντίσταση στο νερό και την υπεριώδη ακτινοβολία, χαμηλής τοξικότητας, θεωρούνται φιλικές για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, αντικαθιστώντας ή συμπληρώνοντας συχνά το πλαστικό. (Προσωπικά, θεωρώ ότι είναι πολύ νωρίς για ασφαλή συμπεράσματα). Στα μανταλάκια, συνήθως, χρησιμοποιείται ως «μαξιλαράκι» για να μην μένουν σημάδια στα ρούχα. Μπορεί, λοιπόν, κάποια μανταλάκια να ονομάζονται σιλικόνης, προδιαθέτοντας για τα παραπάνω χαρακτηριστικά, αλλά αν τα υπόλοιπα μέρη είναι κατασκευασμένα από πλαστικό, δεν υπάρχει κανένα πλεονέκτημα έναντι αυτών που είναι φτιαγμένα εξ ολοκλήρου από πλαστικό.

Μέταλλο

Τα μεταλλικά μανταλάκια δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα, κυρίως επειδή δεν είναι επιλογή των κατασκευαστών, παρά λόγω συγκεκριμένων μειονεκτημάτων. Κάποια είδη, με ντυμένο μέταλλο, συνηθίζονται για χρήση σε ταξίδια, κάμπινγκ κλπ ενώ τα ανοξείδωτα έχουν «μαξιλαράκια» πλαστικού ή σιλικόνης στο σημείο επαφής για να μην αφήνουν σημάδια. (Σύντομα θα επανέλθω μετά από κάποιες δοκιμές σχετικά)

Πλαστικό

Το πλαστικό είναι αναμφισβήτητα, ο αποδιοπομπαίος τράγος της εποχής μας, και όχι άδικα, καθώς ρυπαίνει τον πλανήτη επικίνδυνα. Το χειρότερο δε, καθώς αποδομείται, μπαίνει στην τροφική αλυσίδα, απειλώντας την υγεία και τη ζωή, ανθρώπων και ζώων. Συχνά, όμως, είναι η καλύτερη επιλογή για κάποια αντικείμενα, με την προϋπόθεση της σωστής χρήσης.

 Όσο κι αν σας φανεί παράξενο, ζυγίζοντας τα υπέρ και τα κατά, και μετά από πολυετή πειράματα, προτείνω πλαστικά μανταλάκια με άκρα σιλικόνης και σωστή συντήρηση. Αν είναι, μάλιστα, κατασκευασμένα από επαναχρησιμοποιημένο πλαστικό, ακόμη καλύτερα. Προσωπικά, είμαι ευχαριστημένη από τα Champion (ελληνική επιχείρηση), τα οποία κόστιζαν 5 ευρώ έναντι άλλων που κόστιζαν 1 ευρώ την ίδια εποχή με ίδιο αριθμό τεμαχίων. Τα χρησιμοποιώ 15 χρόνια και παραμένουν ανέγγιχτα από το χρόνο. Η πρόταση δεν είναι διαφημιστική, καθώς δεν ξέρω αν παράγονται ακόμη, ούτε που θα τα βρείτε, αν και ομολογώ έψαξα λιγάκι χωρίς επιτυχία).

Τα μανταλάκια που χρησιμοποιώ εδώ και 15 χρόνια

Τα 2-3 ταλαιπωρημένα έμειναν έξω εκτεθειμένα κατά καιρούς

Τα μανταλάκια που πέφτουν από …τον ουρανό για πολύ συγκεκριμένους λόγους!

Και μερικά μανταλάκια από διάφορα μέρη του…διαδικτύου!

Ετικέτες: Μανταλάκια, Clothespins, Pegs, Storm pegs